朝代:明代
作者： 丘浚
全文:
当宁念远氓，涂炭日以极。诏柬在廷臣，往振风纪职。
佥曰御史某，秉德刚且直。属耳按江右，风声甚煇赫。
兵政既以举，吏弊亦以革。谣言闻远近，公论推第一。
无如斯人可，拜手答明敕。天子曰命哉，超授三品秩。
天语重丁宁，纶命光舄奕。百僚无间言，相见咸唶唶。
而我岭南人，喜幸倍千百。预为乡人喜，从此得苏息。
特恩许乘传，陛辞行有日。走也官禁近，早有半面识。
中心久有怀，临分忍缄默。聊为陈本末，幸与垂采择。
惟兹东广地，富丽自古昔。秦初巳内附，汉后益广斥。
东西数千里，十郡六十邑。卫所错其间，小大五十七。
忆昔全盛时，承平久宁谧。家家有盖藏，人人各安适。
土著少流徙，世业足资给。士族尚诗礼，农家务耕织。
先期输赋税，俛首供力役。民不受箠楚，兵不识锋镝。
行旅不赍粮，远出不待吉。昏夜绝剽窃，歉岁无行乞。
况复天气暄，地利多所获。三冬著苧衣，五月收新植。
山畬少污莱，水田有潮汐。舟游泛沧茫，火种烧屴崱。
晓包趁墟饭，晴著登山屐。海错富蚌蚬，家畜剩豚鴄。
文木生山林，珍货来番舶。荔奴然火树，橘柚垂金实。
间右食素封，田圃盛嘉植。爱身宁破产，终讼羞珥笔。
遐迩总安恬，公私举丰殖。溯彼廿年前，长吏恣胸臆。
厚利动其中，甘言诱其侧。欺彼民柔愚，藐兹地遐僻。
遂决礼义防，大肆搏噬力。把臂褫其衣，抉口夺之食。
溪壑填不满，气燄扑难熄。上下相师成，前后递沿袭。
岂云无鹰鹯，方自为蟊螣。天门远万里，无地诉冤抑。
致令仁厚性，化作凶险质。弄兵潢池中，延息苟旦夕。
外邪寻即除，中虚遂成疾。蠢兹洞中猺，窥伺乘间隙。
始惟掠近地，稍稍出复匿。迹彼素脆愞，顿异戎与貊。
制伏本非艰，而我狃安逸。武冑耻言兵，文吏讳申贼。
纵虎出薄林，延鬼入居宅。路有横草虞，关无一夫扼。
长驱捲村落，乘夜盗城壁。岂彼智有馀，乃我法不立。
岁岁转猖披，边境遭轥轹。胁从日渐多，徒类日增益。
居民就流散，人烟渺萧瑟。巳身不自恤，何暇问家室。
田芜乏犊耕，井渫无人汲。万家春草青，一望秋地赤。
禾麻种殆绝，鸡犬声亦寂。昏雨鬼火青，凉月死骨白。
内地幸苟免，因之困供亿。相扇咸弗靖，濡沬聊戢戢。
方今尧舜朝，大臣总皋稷。万国俱时雍，一方独艰阨。
九重赫然怒，遣将捣其?。天道信好还，王师本无敌。
鼎鱼姑假喘，穴蚁难藏迹。行当见扫平，腥秽永荡涤。
却愁火燃冈，罔辨玉与石。差尔岭徼人，罹此殊可惜。
贾父来每晚，谢令去不亟。由来非一朝，往者何嗟及。
幸兹天日开，光景方昭熠。草木回生意，山川增秀色。
福星离紫垣，甘雨随舟轼。指日下须江，持节镇南国。
先声一以闻，父老欢以泣。迎拜古道旁，应以手加额。
愿言明使君，代天布仁德。为我招残魂，为我肉枯骼。
为我作保障，为我剪荆棘。为我开喉吻，为我插羽翼。
医我眼前疮，除我腹中?。我寒衣以裘，我饥食以粒。
生者受我廛，死者与我椑。一夫或失所，孰非使君责。
使君今巳行，行行去须急。齐民正倒悬，异类尚反仄。
如病望医师，如旱望雨泽。寄声报吾人，此公古难得。
瘴海行将清，贪泉不能惑。伫看凋弊区，复作全盛域。
拼音:
dāng níng niàn yuǎn máng, tú tàn rì yǐ jí. zhào jiǎn zài tíng chén, wǎng zhèn fēng jì zhí. qiān yuē yù shǐ mǒu, bǐng dé gāng qiě zhí. shǔ ěr àn jiāng yòu, fēng shēng shén huī hè. bīng zhèng jì yǐ jǔ, lì bì yì yǐ gé. yáo yán wén yuǎn jìn, gōng lùn tuī dì yī. wú rú sī rén kě, bài shǒu dá míng chì. tiān zǐ yuē mìng zāi, chāo shòu sān pǐn zhì. tiān yǔ zhòng dīng níng, lún mìng guāng xì yì. bǎi liáo wú jiàn yán, xiāng jiàn xián zé zé. ér wǒ lǐng nán rén, xǐ xìng bèi qiān bǎi. yù wèi xiāng rén xǐ, cóng cǐ dé sū xī. tè ēn xǔ chéng chuán, bì cí xíng yǒu rì. zǒu yě guān jìn jìn, zǎo yǒu bàn miàn shí. zhōng xīn jiǔ yǒu huái, lín fēn rěn jiān mò. liáo wèi chén běn mò, xìng yǔ chuí cǎi zé. wéi zī dōng guǎng dì, fù lì zì gǔ xī. qín chū sì nèi fù, hàn hòu yì guǎng chì. dōng xī shù qiān lǐ, shí jùn liù shí yì. wèi suǒ cuò qí jiān, xiǎo dà wǔ shí qī. yì xī quán shèng shí, chéng píng jiǔ níng mì. jiā jiā yǒu gài cáng, rén rén gè ān shì. tǔ zhù shǎo liú xǐ, shì yè zú zī gěi. shì zú shàng shī lǐ, nóng jiā wù gēng zhī. xiān qī shū fù shuì, fǔ shǒu gōng lì yì. mín bù shòu chuí chǔ, bīng bù shí fēng dí. xíng lǚ bù jī liáng, yuǎn chū bù dài jí. hūn yè jué piāo qiè, qiàn suì wú xíng qǐ. kuàng fù tiān qì xuān, dì lì duō suǒ huò. sān dōng zhe níng yī, wǔ yuè shōu xīn zhí. shān shē shǎo wū lái, shuǐ tián yǒu cháo xī. zhōu yóu fàn cāng máng, huǒ zhǒng shāo lì zè. xiǎo bāo chèn xū fàn, qíng zhe dēng shān jī. hǎi cuò fù bàng xiǎn, jiā chù shèng tún pǐ. wén mù shēng shān lín, zhēn huò lái fān bó. lì nú rán huǒ shù, jú yòu chuí jīn shí. jiān yòu shí sù fēng, tián pǔ shèng jiā zhí. ài shēn níng pò chǎn, zhōng sòng xiū ěr bǐ. xiá ěr zǒng ān tián, gōng sī jǔ fēng zhí. sù bǐ niàn nián qián, zhǎng lì zì xiōng yì. hòu lì dòng qí zhōng, gān yán yòu qí cè. qī bǐ mín róu yú, miǎo zī dì xiá pì. suì jué lǐ yì fáng, dà sì bó shì lì. bǎ bì chǐ qí yī, jué kǒu duó zhī shí. xī hè tián bù mǎn, qì yàn pū nán xī. shàng xià xiāng shī chéng, qián hòu dì yán xí. qǐ yún wú yīng zhān, fāng zì wèi máo tè. tiān mén yuǎn wàn lǐ, wú dì sù yuān yì. zhì lìng rén hòu xìng, huà zuò xiōng xiǎn zhì. nòng bīng huáng chí zhōng, yán xī gǒu dàn xī. wài xié xún jí chú, zhōng xū suì chéng jí. chǔn zī dòng zhōng yáo, kuī sì chéng jiàn xì. shǐ wéi lüè jìn dì, shāo shāo chū fù nì. jī bǐ sù cuì nuò, dùn yì róng yǔ mò. zhì fú běn fēi jiān, ér wǒ niǔ ān yì. wǔ zhòu chǐ yán bīng, wén lì huì shēn zéi. zòng hǔ chū báo lín, yán guǐ rù jū zhái. lù yǒu héng cǎo yú, guān wú yī fū è. cháng qū juǎn cūn luò, chéng yè dào chéng bì. qǐ bǐ zhì yǒu yú, nǎi wǒ fǎ bù lì. suì suì zhuǎn chāng pī, biān jìng zāo lìn lì. xié cóng rì jiàn duō, tú lèi rì zēng yì. jū mín jiù liú sàn, rén yān miǎo xiāo sè. sì shēn bù zì xù, hé xiá wèn jiā shì. tián wú fá dú gēng, jǐng xiè wú rén jí. wàn jiā chūn cǎo qīng, yī wàng qiū dì chì. hé má zhǒng dài jué, jī quǎn shēng yì jì. hūn yǔ guǐ huǒ qīng, liáng yuè sǐ gǔ bái. nèi dì xìng gǒu miǎn, yīn zhī kùn gōng yì. xiāng shàn xián fú jìng, rú mèi liáo jí jí. fāng jīn yáo shùn cháo, dà chén zǒng gāo jì. wàn guó jù shí yōng, yī fāng dú jiān è. jiǔ zhòng hè rán nù, qiǎn jiàng dǎo qí?. tiān dào xìn hǎo huán, wáng shī běn wú dí. dǐng yú gū jiǎ chuǎn, xué yǐ nán cáng jī. háng dāng jiàn sǎo píng, xīng huì yǒng dàng dí. què chóu huǒ rán gāng, wǎng biàn yù yǔ shí. chà ěr lǐng jiǎo rén, lí cǐ shū kě xī. jiǎ fù lái měi wǎn, xiè lìng qù bù jí. yóu lái fēi yī zhāo, wǎng zhě hé jiē jí. xìng zī tiān rì kāi, guāng jǐng fāng zhāo yì. cǎo mù huí shēng yì, shān chuān zēng xiù sè. fú xīng lí zǐ yuán, gān yǔ suí zhōu shì. zhǐ rì xià xū jiāng, chí jié zhèn nán guó. xiān shēng yī yǐ wén, fù lǎo huān yǐ qì. yíng bài gǔ dào páng, yīng yǐ shǒu jiā é. yuàn yán míng shǐ jūn, dài tiān bù rén dé. wèi wǒ zhāo cán hún, wèi wǒ ròu kū gé. wèi wǒ zuò bǎo zhàng, wèi wǒ jiǎn jīng jí. wèi wǒ kāi hóu wěn, wèi wǒ chā yǔ yì. yī wǒ yǎn qián chuāng, chú wǒ fù zhōng?. wǒ hán yī yǐ qiú, wǒ jī shí yǐ lì. shēng zhě shòu wǒ chán, sǐ zhě yǔ wǒ bēi. yī fū huò shī suǒ, shú fēi shǐ jūn zé. shǐ jūn jīn sì xíng, xíng xíng qù xū jí. qí mín zhèng dào xuán, yì lèi shàng fǎn zè. rú bìng wàng yī shī, rú hàn wàng yǔ zé. jì shēng bào wú rén, cǐ gōng gǔ nán de. zhàng hǎi xíng jiāng qīng, tān quán bù néng huò. zhù kàn diāo bì qū, fù zuò quán shèng yù.